Bir lezzet cenneti olan ülkemizin hem yetişen hem yapılan ürünleri damaklara şenlik yaşatıyor. Doğal olanın zaten güzel olduğu, çeşit çeşit lezzetlerin Anadolu insanının hüneriyle lezzet bulduğu coğrafyamız bizi şanslı kılıyor. Yüzyılların birikimiyle ve etkileşimiyle oluşan bu şanslı hâl, tescilli ürünlerle taçlandırılmasaydı kesinlikle haksızlık olurdu. Coğrafi işaretle tescillenen lezzetlerde bu hafta, ülkemize sunduğu tatlarla damak çatlatan Hatay ilimizden Antakya tuzlu yoğurdu ve Amasya ilimizden misket elması var.
Asırlık Geçmişe Sahip Antakya Tuzlu Yoğurdu
Antakya tuzlu yoğurdu, neredeyse bir asırlık geçmişe sahip olan, üretiminde geleneksel olarak keçi sütünün yanı sıra inek sütü de kullanılan, yoğurdun süzülmesi, isteğe bağlı olarak tekrar sulandırılması ile üretimi yapılan bir yoğurt çeşididir. Pişirme işlemi geniş bakır kalaylı leğenlerde veya kazanlarda yapılan yoğurda, belli bir kıvamdan sonra tuz eklenmesi yapılır.
Tadının ekşi ve tuzlu olmasıyla birlikte odun ateşinde pişirme durumunda dumandan dolayı hafif tütsülenmiş tat ve koku siner. Sanayi üretiminde bu tütsü tat ve koku bulunmasa da kıvam ve ekşimsi tat bulunur.
Keçi sütünden üretilen yoğurtlar daha beyaz, parlak ve pürüzsüzken inek sütünden üretilenler beyazdan krem rengine kadar değişen tonlara sahip olur. Bunun sebebi ise pişirme sırasında meydana gelen kimyasal reaksiyonlardır. Önceden hazırlanmış bir miktar yoğurt ve kaya tuzu mayalamak, zeytinyağı ise üzerini kaplamak için kullanılır. Ekşi ve tuzlu tat belirgin şekilde hissedilirken tütsü aroması koklandıktan ve yenildikten sonra genizdeki etkiyle hissedilir.
Amasya Elmaslı Galle tarifini izlemek için tıklayınız.
Antakya Tuzlu Yoğurdunun Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
|
Süt proteini KM’de (en az) (%) |
34,8 |
|
Süt yağı KM’de (en az) (%) |
29,3 |
|
Tuz (NaCI) KM’de (en çok) (%) |
17,7 |
|
Kuru madde (en az) (%) |
22,5 |
|
Titrasyon asitliği (ağırlıkça) (Laktik asit cinsinden) (%) |
2,7 |
Kendine Has Kokusu ile Amasya Misket Elması
Amasya misket elması; Rosacae familyasının, Malus cinsinin, Malus Domestica türü içerisinde yer alan bir çeşittir. Elmasının çiçekleri yapraklarla birlikte açar ve beyaz renkli olan çiçekler genellikle ilk açtığında açık pembe renge sahiptir. 2,5-3,5 cm çapında 5 taç yapraklıdır. Çekirdekleri parlak kahverengi ve dolgundur.
Amasya’da, geçiş iklimi ve Yeşilırmak Nehri’nin oluşturduğu Yeşilırmak Vadisi’nden kaynaklanan mikroklima özellikli iklimi görülmektedir. Bu vadi, şehirde boğaz esintisi oluşturarak Amasya misket elmasının kendine has koku ve aromasının oluşmasını sağlar.
Amasya misket elmasının çıtır, ince kabuklu, beyaz etli, sulu ve hoş kokulu olma özellikleri, elma Amasya dışındaki başka bir yörede yetiştirildiğinde kendini göstermez.
Eylülün ikinci yarısında veya ekim başında toplanan meyveler iyi muhafaza edildiğinde mayısa kadar dayanıklılık gösterir.
Amasya misket elmaları soğuk hava depolarında farklı elmalarla bir arada tutulmaz, kendilerine özel odalarda muhafaza edilir. Çiftçilerse bu elmaları evlerinin alt katlarındaki kara depo denilen yerlerde saklarlar. Elmanın yapısındaki maddeler, kabuk kısmını yağlandırarak mumsu bir tabaka oluşturur, bu da elmanın kendi depo ömrünü uzatır.
Antakya Tuzlu Yoğurtlu Mütebbel tarifiniz izlemek için tıklayınız.
