İnsülin Direnci Nedir?

İnsülin, insan vücudunda şeker metabolizmasında görev alan önemli bir hormondur. Besinlerle vücudumuza aldığımız karbonhidratlar, enzimler aracılığı ile en küçük parçası olan glikoz molekülüne kadar parçalanır. Tüm hücrelerin temel enerji kaynağı olan glikoz, insülin denen hormon aracılığı ile hücrenin kapısına kadar taşınır. Burada hücreye yabancı moleküllerin girmesini önleyen bir koruma kalkanı vardır. Hücrenin bekçisi gibi görev yapan ve bir nevi parola soran bu koruma kalkanı reseptörlerden oluşur.  Glikozun hücre içine girebilmesi için taşıyıcı molekül olan insülinin hücre kapısındaki reseptörle bağ kurması ve glikozu hücre içine bırakması gerekir.  Eğer, reseptör insülini tanımaz ise “direnç” geliştirir, insüline gereken reaksiyonu vermez. Dolayısıyla glikoz da hücre içine giremez. Bu duruma, insülin direnci denir. Glikoz hücre içine giremeyince, kan dolaşımında kalır. Vücut, glikozun dolaşımda boş boş gezmesine izin vermez. Ve onu başka bir enerji molekülüne çevirir: Yağa!

Glikoz hücre içine giremeyince, hücre kendisini aç zanneder ve sürekli açlık sinyali üretmeye başlar. Bu durum insanları şekerli besin arayışına yönlendirir. Çünkü, beyin geçmiş tecrübelerinden bilir ki şekerli besin yeni glikoza ulaşmanın en kolay yoludur.

İnsülin direnci olan kişi şöyle beslenmelidir:

• Öğün atlamayın. 3 saatte bir sırayla bir ana ve bir ara öğün tüketin. Akşam yemeğini geç saatte yiyorsanız, öğle ile akşam arasına 2 ara öğün koyabilirsiniz.
• Sebze ve posalı besin tüketiminizi artırın. Özellikle domates, yeşil fasulye, kuşkonmaz, biber, ıspanak, pazı, semizotu, brokoli ve Brüksel lahanası tüketmeyi tercih edebilirsiniz.
• Her gün, en az 3 meyveyi yanında yoğurt gibi protein kaynağı bir besinle birlikte tüketin. Bu meyvelerin; elma, armut, çilek, kiraz, kırmızı erik gibi şeker içeriği düşük meyveler olmasına gösterin.

• Tam tahıllı ürünlerin, kompleks karbonhidrat kaynağı besinlerin tüketimini artırın. Yani, beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek ve de özellikle çavdar ekmeği; beyaz pirinç yerine bulgur, kepekli makarna, kara buğday tüketin.
• Sofra şekerini hayatınızdan çıkartın.

Bugün, insülin direnci olanların da gönül rahatlığıyla tüketebileceği bir tarifle karşınızdayız: Bademli Kepekli Spaghetti. Bu lezzetli tarifin hazırlanışını izlemek için tıklayın.  

 Bademli Kepekli Spaghetti tarifimiz 4 kişiliktir. Ön hazırlık süresi 5 dakika, pişirme süresi 15 dakikadır. Zorluk derecesi 3 yıldızdır.

Bademli Kepekli Spagetti Tarifinde Yer Alan Besinlerin Faydaları 

Tarifimizin önemli malzemelerinden olan badem, polifenollerden zengin bir besindir.

• Düzenli olarak badem tüketmenin; kan kolesterol düzeylerini düşürdüğü, insülin direncinin bir belirteci olan HOMA indeksi değerini azalttığı bildirilmiştir.
• Bademin, içerdiği tekli doymamış ve çoklu doymamış yağ asitleri ile kötü huylu kolesterol olarak bilinen ve damar tıkanıklığı oluşmasına neden olan LDL kolesterol, yani kötü huylu kolesterolü düşürücü etkisi bulunur.
• Badem, içerisinde bulunan flavonoidler sayesinde kan şekerini dengeler; diyabet, yani şeker hastalığı ve insülin direnci olanlar için iyi bir tercihtir.
• Badem, içerdiği anjinin ile vücudumuzda nitrik oksit üretimini artırır. Bu sayede, damar duvarlarını ve damar yapısını korur, kalp sağlığını destekler.
• Bademin yapısındaki magnezyum, hem bağırsak hareketlerini hızlandırır hem kalp sağlığını korur hem de kan basıncını dengeler.
• Badem, posadan zengin yapısı ile prebiyotik özellik taşır; bu özelliğiyle hem mikrobiyotamızı oluşturan probiyotik bakterilerimizi besler hem de bağırsak hareketlerimizi hızlandırır. Hızlanan bağırsaklarımız, bizi ilerleyen yaşlardaki kronik bağırsak hastalıklarından koruduğu gibi metabolizma hızımızı da artırır.
• Bademin en güzel yanlarından biri de yaşlanmayı geciktiren besinler listesinin başında yer alıyor olmasıdır.

• Patates, birçok antioksidan besin ögesi içerdiği gibi aynı zamanda bir C vitamini kaynağıdır.

Tarifimizde yer alan kırmızı pul biber; yapısında bulunan flavanoidler, karotenoidler, C vitamini ve kapsainioidler sayesinde antioksidan aktivitesi yüksek olan bir baharattır.

• Kırmızı pul biberin acı tadından sorumlu olan kapsaisin; ağrı kesici, iltihap giderici, antioksidan bir biyoaktif bileşendir.
• Kırmızı pul biber; yüksek antioksidan kapasitesi ile kanserden korur, metabolizmayı hızlandırır, zayıflama sürecini destekler.
• Kırmızı pul biber, vücudumuzda yağ sindiriminin olmazsa olmaz maddesi olan safra salgısının üretilmesini uyararak; yağ metabolizmasını dengeler, serum kolesterol ve trigliserid düzeylerini azaltabilir.
• Kırmızı pul biber, karaciğerde sentezlenen pıhtılaşma faktörlerini baskılayarak antitrombotik, yani pıhtılaşmayı önleyici etki gö Bu nedenle kalp ve damar sağlığının korunmasında oldukça faydalıdır.

Tarifimizde yer alan kepekli spaghetti, kas ve sinir sisteminde önemli fonksiyonlara sahip olan B1 vitamininden ve enerji metabolizmasında önemli fonksiyonları olan B2 vitamininden zengindir.

• Kepekli spaghetti, glisemik indeksi düşük bir besin olduğu için, suyunu çektirerek pişirilmesi halinde; tip 2 diyabet (yetişkinlik tipi şeker hastalığı) hastaları tarafından güvenle tüketilebilir.
• Kalp sağlığının korunmasında en etkili beslenme modeli olan Akdeniz diyet örüntüsünün ana bileşeni kepekli spaghettidir.
• Mikrobiyotamızın güçlenebilmesi için prebiyotik besinlerden zengin beslenmemiz gerekir. En iyi prebiyotik besinlerden birisi de kepekli spaghettidir.

Bademli Kepekli Spagetti tarifimizin besin ögesi bileşimine birlikte bakalım:

Bademli Kepekli Spagetti tarifimizi tükettiğimizde günlük;

• Karbonhidrat gereksinimimizin %24’ünü,
• Protein gereksinimimizin %14’ünü,
• Yağ gereksinimimizin %62’sini karşılamış oluruz.

Bademli Kepekli Spaghetti, şeker hastaları tarafından dahi güvenle tüketilebilecek sağlıklı bir tariftir.

Bademli Kepekli Spaghetti tarifimizin yanında, bir su bardağı ev yapımı ayran tüketebilirsiniz. Ayranınızı, mineral oranını artırabilmek için yoğurdu maden suyu ile çırparak hazırlayabilirsiniz. Hatta, ayranınızı hazırlarken ev yapımı yoğurt kullanıp içine bir miktar eczaneden alabileceğiniz probiyotik toz ekleyebilirsiniz.

Bademli Kepekli Spagetti tarifimizin içinde kullandığımız kırmızı pul biberi, gastritiniz veya ülseriniz varsa kullanmayın ya da çok az miktarda kullanın. Çünkü, kırmızı pul biber, acı olması halinde, gastrit veya ülser ile ilgili sıkıntılarınızı artırabilir.

Dr. Tuba Günebak

 Beslenme ve Diyet Uzmanı