28 Mart 2022

28Mar

Yüzlerce Yıllık Bir Lezzet: Lalanga

Nuh'un Mutfağından Sağlıklı Tarifler, Sağlıklı Beslenme

Makarna.com.tr Editor

Adına Türk Mutfağı’nın ikinci yazılı eseri olan ve 1856’da kaleme alınmış Ali Eşref Dede’nin Yemek Risalesi’nde de rastlanan lalanga, kolayca hazırlanabilen yapısı ve farklı malzemeler ile çeşitlendirilmeye oldukça müsait bir tarif olmasıyla yıllardır sofralarımızdan eksik olmayan bir lezzet. Öyle ki Bizans ve Osmanlı mutfaklarının paylaştığı düşünülen bu tarif, eskiden yalnızca bir tatlı olarak tüketilirken sonraları tuzlu versiyonları ile de sofralara konuk olmaya başlamış.

Günümüzde de izin verdiği malzeme çeşitliliği sayesinde kolayca farklı kılıklara bürünebilen bu tarif, yapıldığı yörelere göre lalangı, lalengi, lelenki olarak da anılabiliyor. Hatta lalanga, Karadeniz bölgesinde meşhur kayganaya da dönüşüveriyor.

Peki yüzyıllardır sofralarda yerini alan lalanga nedir? Yaygın olarak taze kıyılmış otlarla tavada ya da derin yağda kızartılarak hazırlanan, hamurunun yapısıyla “krep”i, içindeki yeşil lezzetlerle de mücveri hatırlatan bir lezzet. Dünya’nın diğer mutfaklarından tanıdığımız omlet ve pancake ile de benzerlik gösteren lalanga, tıpkı tarihteki yolculuğuna ilk çıktığı zamanlarda olduğu gibi hamuru ve yapılış tekniğiyle kimi tatlılarda da karşımıza çıkıyor. Krep formunda yapılıp balla, tatlı soslarla servis edilen tüm tatlıların yanı sıra Urfa’nın ünlü Şıllık tatlısı da yapılış tekniği bakımından lalanganın ilk ortaya çıktığı dönemdeki biçime oldukça benziyor.

Belki de insanın hamur yapmayı keşfettiği ilk andan beri ürettiği yassı ekmek çeşitlerinden biri olarak da nitelendirilebilecek lalanga, çeşit çeşit katıkla lezzetlenebilen tüm ekmek çeşitlerinin uyumlu karakterini bünyesinde barındırıyor. O halde isterseniz, temel hazırlanış tarzını koruyarak birçok farklı malzemeyle hazırlayabileceğiniz bazı lalanga tariflerine gelin hep birlikte bir göz atalım.

Lezzetli Lalanga Tarifleri

Kahvaltılık Peynirli Lalanga

Hamuruna kaşar gibi lezzeti lif lif uzayan bir peyniri ekleyebileceğiniz gibi farklı peynir çeşitleriyle de deneyebileceğiniz kahvaltılık lalangalar hazırlayabilirsiniz.

Klasik Otlu Lalanga

Maydanoz, ıspanak, pazı gibi otları ince ince kıyarak hamuruna karıştıracağınız bu lalanga, ülkemizde yapılan klasik versiyonlardan biri.

Bulgurlu Ot Lalangası

Çeşit çeşit taze otla hazırlanmış bir lalangayı bulgurla destekleyen bu tarif, lezzetli olduğu kadar doyurucu da bir lezzet.

Lalanga Tatlısı

Oldukça pratik bir tatlı tarifine de dönüşebilen lalanga, bunun için yalnızca kızarttığınız hamurları tatlandırabileceğiniz bir şerbete ihtiyaç duyuyor.

Ballı Osmanlı Lalangası

Hamuru tuzsuz olarak hazırlanmış lalanganızı üzerine bal sürüp servis ederek bu tarihi lezzeti sofralarınıza taşıyabilirsiniz.

Yeni Lalanga Tariflerine Kapı Aralayacak İki Malzeme, Enginar ve Isırgan Otu

Yaşadığımız toprakların bu kadim yemeğini çeşitlendiren tariflerin bazı örneklerini gördükten sonra lalangamıza lezzet katacak iki harika ürün hakkında bilgiler vermeye geçebiliriz artık. Aslında bu iki ürün de farklı lezzetler üretmek konusunda inanılmaz bir esneklik sağlayan lalanga için iki farklı tarif anlamına geliyor. Yapmanız gereken yalnızca her zamanki gibi hazırladığınız lalangalarınızın hamuruna bu malzemeleri eklemek ya da onları pişirdikten sonra enfes bir iç harcı olarak bu ürünleri kullanmak. Öyleyse farklı lalanga tarifleri üretmenize yardımcı olacak bu iki ürüne gelin yakından bakalım. Lalanganın yeni favorileri, enginar ve ısırgan otu hakkında bilgiler karşınızda.

Enginar

İlkbahar mevsiminin neşesini sofralarımıza taşıyan Akdenizli bir bitki olan enginar, kendine özgü tadıyla sofralarımızda eşine az rastlanır lezzetler yaratmamızı sağlayan ürünlerden biri. Tezgahlarda ayıklanmış haliyle ve sofralarımızda da yaygın olarak zeytinyağlı dolma biçiminde karşımıza çıkan enginarın, aslında yaprakları ve enginar kalbi denilen olgunlaşmamış hali de uygun biçimde hazırlanıp tüketilebiliyor.

Oldukça güçlü antioksidan özelliklere sahip olan enginar, düzenli olarak tüketildiğinde vücudumuzun toksinlerden arınmasına büyük katkı sağlıyor ve karaciğer sağlığını eşsiz bir biçimde destekliyor. Enginar kullanarak hazırlayacağınız bir lalanga ise bu yüzlerce yıllık klasik tarife hem yeni hem de lezzetli ve sağlıklı bir soluk kazandırıyor.

Isırgan Otu

Açık havada dolaşırken uzak durmaya özen gösterdiğimiz ısırgan otu, sofralarda karşımıza çıktığında ise lezzeti ve sağlıklı özellikleriyle bizi karşı konulmaz biçimde kendine çeken, ilginç bir bitki. Tıpkı mucizevi etkilere sahip birçok ilacın acı bir tada sahip olması gibi tenimizde dokunduğu yeri tahriş edip kaşındıran bu bitki, piştiği zaman eşsiz bir şifa kaynağına dönüşüyor.

Vücudumuzu zararlı kimyasallardan temizleyen, metabolizmamızı düzenleyen, iltihabı azaltan, böbrek ve safra kesesi problemlerine iyi gelen, yani kısacası faydaları saymakla bitmeyen bu ürünü lalanga hamurumuza ekleyerek; klasik bir otlu lalanga tarifine yeni bir lezzet dokunuşu yapabilir, onu kolayca daha sağlıklı bir yemek haline getirebiliriz.

Yüzlerce yıllık lezzet lalanga ve onu temel alarak yapabileceğimiz lezzetli tariflerin yanına bir de enginar ve ısırgan otu gibi iki enfes ürün hakkındaki bilgiler eklenince; insanın, “Ben de şöyle çabucak bir lalanga hazırlasam.” diye düşünmesinden daha doğal bir şey olamaz. Ana yemek olarak servis edilebileceği gibi kahvaltılarda ve atıştırmalık olarak da çok iyi giden bu tarifi, keyifli sohbetlere eşlik edecek bir tatlı biçiminde de hazırlayabileceğimizi artık biliyoruz. Fakat siz yine de lalanga yapmanın inceliklerini görmek ve farklı tariflerle tanışmak istiyorsanız, Nuh’un Ankara Mutfak Akademisi’nden şeflerimizin videolarıyla oluşturduğumuz oynatma listemize bir göz atmalısınız. Şimdiden afiyet olsun.

Yorum yap!