Kurban Bayramı, İslam aleminin iki büyük bayramından biri, bizim için yaratılan nimetlere şükrettiğimiz, olan ile olmayanın paylaştığı özel bir zaman dilimidir. Kurban Bayramı’nda, birçok ailenin kırmızı et tüketimi yılın diğer dönemlerine göre oldukça yükselir. Bu nedenle yeni kesilen etin nasıl ve hangi besinlerle birlikte tüketilmesi gerektiğinin biliniyor olması sağlığımızı korumak açısından önemlidir.
Kurban Bayramında Et Nasıl Tüketilmelidir?
- Her ne kadar halkımız kestiği eti hemen tüketmek istese de doğru olan eti tüketmek için ölüm katılığının geçmesini beklemektir. Kesim sonrası ette meydana gelen biyokimyasal değişimler etin kalitesini önemli derecede etkiler. Kurban etleri buzdolabında en az 24 saat dinlendirildikten sonra tüketilmelidir. Özellikle mide sağlığı sorunu olanların dinlendirilmemiş et tüketmemesini öneririz.
- Üreticiler zaman zaman, aynı insanlarda olduğu gibi, hayvanlara da hastalandıkları için, bazen de doğru bir uygulama olmamasına karşın hastalanmasın diye antibiyotik ya da hayvanın hızlı büyümesi, daha çok süt vermesi, yemden daha çok faydalanması için hormon verebilmektedir. Hayvanın yaşarken maruz kaldığı antibiyotik ve belki de verildi ise hormon kalıntıları dokusunda, etinde bulunabilir ve tükettiğimizde bizim vücudumuza geçebilir. Bu muhtemel antibiyotik ve hormon kalıntılarının yaratacağı olumsuz etkiyi azaltabilmek için etin yanında mutlaka makarna, bulgur gibi posadan zengin besinlerin tüketilmesi gerekir.Besinlerde posa, “çözünür” ve “çözünmez” posa olmak üzere ikiye ayrılır.
- Kırmızı eti sadece protein kaynağı bir besin olarak düşünürsek yanlış yapmış oluruz. Her bir avuç büyüklüğünde yani 30 g et parçası yaklaşık 6 g besleyiciliği yüksek hayvansal kaynaklı protein içerirken, 5 g da doymuş yağ içerir. Doymuş yağ içeren besinlerin kan yağları seviyesini artırıcı etkisi yüksek olduğu için abartılı et tüketiminden kaçınılmalı, tüketilmesi planlanan et miktarı günlere bölünmeli, çözünür posa kaynağı olan makarna ya da bulgur ile beraber tüketilmelidir. “Çözünür” posa, adından da anlaşılabileceği gibi suda çözünebilen posa türüdür. Makarna gibi çözünür posadan zengin besinler et ile vücuda alınan yağların emilim oranının azalmasına ve kan yağları seviyesinin dengelenmesine yardımcı olur ve bu sayede kalp dostu bir özellik gösterir.
- “Çözünmez” posa ise suda çözünmeyen, bağırsak boşluğu boyunca hareketliliği artıran, vücudumuzu toksinlerden temizleyen, bulgur, makarna gibi tahıllar ve kuru baklagillerde bulunan posa türüdür. Bulgur, makarna gibi besinler bağırsak hareketlerini hızlandırarak ilaç ve hormon kalıntılarının daha vücudumuza girmeden süpürülüp atılmasını sağlar. Etin yanında tüketilen makarnanın durum buğdayı irmiğinden yapılmış olmasına dikkat edilmelidir.
Kurban Bayramında Et Nasıl Pişirilmelidir?
- Et için en iyi pişirme yöntemleri haşlama, fırında pişirme ya da ızgara yapmadır. Et, yapısında yağ barındıran bir besin olduğu için pişirirken tencereye ayrıca yağ koymanıza gerek yoktur. Kısık ateşte sotelediğiniz etin saldığı yağ yemeğinizi pişirmek için yeterlidir. Etin görünür yağını ayırmanız yağ miktarını azaltmanız açısından faydalı olur.
- Son zamanlarda airfryer’da pişirme de popüler bir yöntemdir. Etinizi airfryer’da pişirecekseniz, pişirmeye bağlı sağlığa zararlı bileşiklerin oluşmaması için 180 derecenin üzerinde pişirmemenizi, mümkünse de 150 dereceyi tercih etmenizi öneririm.
- Etinizi mangalda pişirecekseniz, yine pişirmeye bağlı sağlığa zararlı bileşiklerin oluşmaması için kömür ateşi ile et arasında 15 cm mesafe olması önerilir. Kömürden çıkan duman uçtuktan sonra etler mangal ızgarasına dizilmelidir.
Kurban Bayramında Etin Yanında Tüketilecek Makarna Nasıl Pişirilmelidir?
Makarnanın toksinlerden arındırıcı etkisinden en yüksek oranda faydalanabilmemiz için suyunu çektirerek pişirmemiz gerekir. Makarnanızı tencerenize kuru olarak koyun, kapladığı yere bakın. Makarnanın üzerini iki parmak kapatacak kadar sıcak su ekleyin, üzerine zeytinyağı gezdirin ve ocağı yakıp ara ara karıştırarak pişmeye bırakın. Makarna, aynı pilavı gibi suyu çektirilerek pişirilir. Suyunu çektikten sonra, makarnanızı ocağın yanmayan bir gözüne alın ve 3-5 dakika dinlenmeye bırakın. Makarna suyu çektirilerek pişirilir, pişirildikten sonra yıkanmaz ve ılık olarak demlendikten sonra tüketilirse suda eriyen vitaminlerden zengin ve prebiyotik (bağırsaklardaki iyi huylu bakterilere besin kaynağı sunarak çoğalmalarına yardımcı olan) özellik sergiler. Yeterli sayıda ve çeşitte iyi huylu bağırsak bakterisi olan yani mikrobiyotası güçlü olan kişilerin bağırsakları akıllı olur, bu insanların bağırsakları öğünde alınan kalori (enerji) miktarını sınırlayabilir.
Kurban Bayramında Et Tükettikten Ne Kadar Süre Sonra Çay, Kahve İçebilirim?
Evimize gelen misafire kahve veya çay ikram etmek adettendir. Çay, sağlık açısından taze demlenmiş ve açık olarak servis edilmiş olmalıdır. Kahvenin ise mümkünse filtre kahve olmasını öneririz. Çünkü, Türk kahvesi, espresso gibi filtre edilmemiş kahvelerin günde 2-3 fincandan fazla tüketilmesi kan yağlarını yükseltebilir. Et tükettikten en az yarım saat sonra çay ya da kahve içilebilir.
Kronik Hastalara Uyarı
Ürik asit, trigliserit, kötü huylu kolesterol düzeyi yüksek olanların (gut ve kalp-damar hastası olanların) et tüketim miktarında dikkatli olmaları, şeker hastası olanların şekerli tatlılar yerine meyve ile yapılmış olanları tercih etmeleri önemlidir.
Nuh’un Ankara Makarnası Akademisinden şeflerimizin hazırlamış olduğu birbirinden lezzetli tariflerimize Kelebek Makarna İle Lezzetli Tarifler oynatma listemizden ulaşabilirsiniz.
*Hipertansiyonda Beslenme. Türk Kardiyoloji Derneği raporu. www.tkd.org.tr