Akciğerlerimiz, yaşam boyu nefes alıp vermekle sorumlu organlarımız olsa da onları korumak için attığımız adımlar çoğu zaman sınırlı kalıyor. Oysa hava kirliliği, sigara dumanı, enfeksiyonlar ve stres gibi dış etkenler, akciğer sağlığımızı tehdit ederken; içeriden destek sağlayan güçlü bir araç da elimizin altında: Beslenme. Özellikle antioksidan besin ögeleri açısından zengin ve toksin atıcı bir beslenme modeli, akciğer hücrelerini koruyarak solunum fonksiyonlarını güçlendirebilir. Peki bu doğrultuda konumuz makarna ile nasıl kesişiyor?
Akciğer Dostu Besinler Nelerdir?
Akciğer dostu besinler; brokoli, ıspanak, zerdeçal, zencefil, nar, domates, yağlı balıklar, yeşil çay, sarımsaktır. Akciğer sağlığını destekleyen bir beslenme modeli kurarken tam tahıllar da önemli bir yer tutar. Bu noktada makarna özellikle posa, polifenol ve düşük glisemik yük açısından güçlü bir seçenek olabilir.
Makarna Toksin Atımını Destekler mi?
- Tam buğday makarnadaki lif, bağırsakta su tutarak dışkı hacmini artırır ve bağırsak hareketliliğini destekler. Bu da atık maddelerin daha düzenli şekilde vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
- Makarnanın yapısındaki posa türleri bağırsak dostu bakteriler tarafından fermente edilir. Böylece bağırsak mikrobiyotasını destekleyerek bağırsakların doğal detoks kapasitesine katkıda bulunur. Makarnanın mikrobiyotayı güçlendiren etkisini https://makarna.com.tr/mikrobiyota-diyeti-ve-makarna/ adresimizdeki blog yazımızdan okuyabilirsiniz.
- Durum buğdayı irmiğinden yapılmış makarna kan şekerini daha kontrollü yükselttiği için karaciğerin metabolik yükünü artırmaz. Karaciğer metabolik olarak daha dengeli çalıştığında, doğal detoks görevini daha verimli yerine getirebilir.
- Tam tahıllı makarnada bulunan fenolik bileşikler, hücresel boyutta stresin azaltılmasına yardımcı olur. Daha düşük hücresel stres, karaciğerin toksinleri işleme kapasitesini olumlu etkileyebilir.
Makarna Antioksidan Mıdır? Makarnanın Antioksidan Kapasitesini Nasıl Artırırım?
Antioksidanlar, çevre kirliliği, stresli yaşam koşulları ve kötü beslenmenin sebep olduğu hücre kirliliği ve yaşlanmadan koruyan doğal bileşiklerdir. Akciğerler gibi dış ortamla sürekli temas halinde olan organlarda, bu bileşiklerin rolü daha da belirgindir. Özellikle C vitamini, E vitamini, beta-karoten, polifenoller ve likopen gibi bazı antioksidan bileşenler, hücre zarını güçlendirir ve enflamasyonu (hücresel boyutta iltihabı) azaltır. Bu da kronik akciğer hastalıklarının ilerlemesini yavaşlatır ya da riskini azaltır. İşte bu yüzden doğru malzemelerle hazırlanan bir makarna tabağı yalnızca bir öğün değil, hücre sağlığını destekleyen stratejik bir tercihtir.
Antioksidan Makarna Tabağı Nasıl Olur?
Öncelikle makarna seçimiyle başlamak gerekir. Makarnanızın ham maddesi mutlaka durum buğdayı irmiği olmalıdır. Bundan sonra tabağı vitaminlerle ve antioksidan bileşenlerle zenginleştirmek gerekir: Domates (likopen), kırmızı biber (C vitamini), brokoli (sulforafan), ıspanak (beta-karoten), sarımsak ve soğan (flavonoidler) gibi renkli sebzelerle…
Akciğeri Temizleyen Besinler Nelerdir? Makarna ve Yanında Servis Edilen Sebzeleri Besin Ögesi İçeriğini Koruyabilmek İçin Nasıl Pişirmemiz Gerekir?
Hazırlarken dikkat edilmesi gereken önemli bir konu da pişirme yöntemi ve sağlıklı yağ tercihleridir. Sebzeleri çok yüksek ısıda öldürmeden, zeytinyağında yavaşça soteleyerek pişirmek, hem tat hem de besin değeri açısından idealdir. Zeytinyağı ve E vitamini, iltihap giderici özellikleriyle antioksidan etkiyi destekler. Servis sırasında üzerine taze fesleğen, kekik veya maydanoz gibi yeşillikler eklemek, tabağın flavonoid ve fitokimyasal yoğunluğunu artırır. İsteğe bağlı olarak birkaç dilim avokado veya bir avuç ceviz gibi iyi yağ kaynakları da tabakta yer alabilir.
Bu tabağın gücü yalnızca malzemelerinde değil, sunduğu denge ve işlevselliktedir. Hem karbonhidrat hem protein hem de sağlıklı yağ ve posa içeren bu kompozisyon, akciğerleri dış etkenlere karşı güçlendirirken vücut genelinde inflamasyonun azaltılmasına da katkı sağlar. Ayrıca pratikliği sayesinde yoğun çalışan bireylerin de kolaylıkla uygulayabileceği, sürdürülebilir bir öğün alternatifidir. Sonuç olarak, bir makarna tabağı düşündüğünüzden çok daha fazlası olabilir; Nefesinizi güçlendiren bir kalkan gibi.….
Sebzeli Makarna Tarifi
Dr.Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Kaynaklar:
Functional Foods and Nutraceuticals and Respiratory Diseases.
(2022). ResearchGate. Available at: https://www.researchgate.net/publication/366891756_Functional_Foods_and_Nutraceuticals_and_Nutraceuticals_and_Respiratory_Diseases
Nutraceuticals in Respiratory Disorders: A Review.
(2015). National Center for Biotechnology Information (NCBI). Available at: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4377870/
Bioactive Compounds and Respiratory Health.
(2024). Nutrients Journal, MDPI. Available at: https://www.mdpi.com/2072-6643/17/6/954
