İnsanlık tarihinin gelişimine tanıklık etmiş Anadolu topraklarında, binlerce yıllık en eski yerleşim yerlerinin bir kısmına ev sahipliği yapan Adıyaman, kültürel anlamda Doğu ve Batı sentezinin en çarpıcı ve en canlı olduğu şehirlerden biridir. Nemrut Dağı’nda, Antik Çağ’ın Helen ve Pers kökenlerine dayanan Kommagene Krallığı’nın derin izlerini takip edebileceğiniz, Baharat ve İpek Yollarının geçtiği, tarihi boyunca verimini koruyan toprakları sayesinde çok sayıda uygarlığın yuva olarak benimsediği bu şehirde, doğal olarak çok zengin ve köklü bir mutfak kültürü gelişmiştir. Hem geçmişten taşınan gelenekler hem de günümüzde çok kültürlü bir nüfusa sahip olması, şehrin mutfağına çeşitlilik katar.
Adıyaman’ın coğrafi konumundan dolayı da şehrin sofralarına Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz Bölgesi ürünlerini bir araya getiren tarifler hâkimdir. Doğu Anadolu etkisi hamur işlerinde görülürken, Güneydoğu Anadolu mutfağı şehrin et yemeklerini etkiler, Akdeniz kültürü ise sebzeli tariflerde kendini gösterir. Gelin, Adıyaman mutfağının hem tarih hem de coğrafyayla çeşitlenmiş mutfak kültürüne daha yakından bakalım.
Adıyaman’ın Benzersiz Ürünleri
Adıyaman hem iklimi hem de günümüzde topraklarının baraj sularıyla beslenmesi sayesinde tarıma çok elverişli olan bir şehrimizdir. Bu nedenle şehirde meyve ve sebzelerden, et ve süt ürünleri ile tahıllara dek çok sayıda yöresel ürün bulunur ve şehrin yemek kültürü de çoğunlukla kendi ürünlerinin değerlendirildiği tariflerle şekillenir. Bu yazımızda size bu eşsiz ürünlerin birkaçını tanıtacağız.
Dut
Adıyaman’ın özellikle Tut ilçesinde yetiştirilen ve bozulmaması için, geleneksel olarak güneşte olgunlaştıktan sonra file yöntemiyle toprak üzerinde kurutulan dutlar, ayırt edici topraksı rayihalarıyla şehrin yurt dışına da pazarlanan en önemli ürünlerinden biridir.
Kuru Üzüm
Adıyaman’ın Besni ilçesinin adıyla anılan Besni üzümüyle yapılan kuru üzümlerin de en önemli özelliği yine kurutulma biçimleridir. Altın sarısına yakın, kehribar rengindeki bu kuru üzümler, asma odun külü ya da zeytinyağı kullanılarak kurutulduğundan besin değeri ve lezzetleriyle diğer kuru üzümlerden ayrılır.
Kara Leblebi
Adıyaman’ın bakliyat üretimi sayesinde sofralarımıza taşınan bol lifli ve proteinli, doyurucu atıştırmalığı kara leblebi; ince kabuklu, dışı çıtır, içi yumuşak dokuludur ve siyah renkli yapısına, kendine özgü kavrulma işlemi sayesinde kavuşur.
Etsiz Çiğ Köfte
Çelik leğende çiğ et yerine ince bulgur, isot, biber ve domates salçası, maydanoz, nar ekşisi, bitkisel yağ, kuru soğan, sarımsak, ceviz, tuz ve çeşitli baharatların karışımıyla ve uzun bir yoğurma sürecinde hazırlanan etsiz çiğ köfte, Adıyaman’ın en meşhur lezzetlerinden biridir.
Kıllor
Adıyaman sofralarını özellikle bayramlarda ve çay saatlerinde şenlendiren hamur işlerinden biri olan kıllor; rezene, susam ve çörek otuyla yapılan leziz bir çörektir. Yoğurtla da servis edebileceğiniz kıllor, uzun raf ömrüyle de bilinir.
Her yıl yurt içinden ve dışından binlerce turiste lezzet şöleni yaşatan Adıyaman’ın benzersiz ürünleri elbette bunlarla sınırlı değildir. Bu ürünlerle yapılan çok sayıdaki çorba, pilav, salata ve tatlı ile zenginleşen Adıyaman mutfağının enfes tariflerinden birini sizinle paylaşıyoruz.
Meyir Çorbası
Adıyaman’ın besleyici ve leziz tariflerinden biri olan Meyir Çorbası, ayrılmaz közlenmiş patlıcan ve yoğurt ikilisini eşsiz bir şekilde bir araya getirir. Kalsiyum ve lifle zenginleşen bu tarifi bir de kelebek makarnayla hazırlayarak terbiyeli çorbanızı lezzetli olduğu kadar doyurucu da olan bir yemeğe dönüştürebilirsiniz.
Anadolu’nun en özel şehirlerinden biri olan Adıyaman’ın mutfak kültürünü, eşsiz ürünleri ve enfes bir tarifiyle birlikte sizlere kısaca anlattık. Siz de bu özel mutfağın tatlarını sevdiklerinizle sofranızda paylaşmak isterseniz, Nuh’un Ankara Mutfak Akademisi şeflerinin videoları takip ederek tariflerimizi kolaylıkla hazırlayabilirsiniz. Mutfak Akademisi tariflerinin bulunduğu oynatma listemizi ziyaret etmek için tıklayın!
İlgili İçerikler
Kadınlar Neden Makarna Yemeyi Severler?
Sofralarda Güneydoğu Lezzeti: Batman
