Astım, bronkiyal hassasiyetin artmasına ve solunum yolu inflamasyonuna (iltihabi reaksiyonlara) bağlı olarak gelişen ve solunum yolu tıkanıklığı ile sonuçlanabilen bir hastalıktır. Hastalığın genetik, bağışıklıkla ilgili ve çevresel etmenlerden kaynaklandığı bildirilmiştir. Astım oluşumunun altında yatan mekanizma incelendiğinde, bireylerin anne karnındaki beslenmesinin; bebeklik, çocukluk ve ergenlik döneminde obez, yani şişman oluşunun hastalığa önemli ölçüde yatkınlık yarattığı saptanmıştır. Alerjenlerle temas, karides tüketimi, sülfitler gibi katkı maddelerinin tüketimi, böcek ilaçlarındaki “citronella” (esans çıkarılan bir Güney Asya otu) adı verilen madde ile temas, doğal ballarda bulunabilen orman güllerinin kızılımsı yaprakları ve bitki çaylarındaki çilek yapraklarının astım semptomlarını kötüleştirebileceği saptanmıştır.
Astımın kökeninde ve astımdan korunmada beslenmenin etkisinin yadsınamayacağı yapılan çalışmalarda da gösterilmiştir. Dünya çapında yapılan birçok çalışmada, bazı besinlerin astım semptomlarını hafifletebileceği sonucuna varılmıştır. Bu besinler; yağlı balıklar, keten tohumu, kayısı, ıspanak; sarı, turuncu ve yeşil renkli taze sebze ve meyveler; ceviz, soya fasulyesi, çiğ kabak çekirdeği, çiğ badem gibi yağlı tohumlar; maden suyu, kuru baklagiller, bulgur gibi tam tahıllı besinlerdir.
Bugün, astım hastalarının gösterdiği semptomları azaltabilen beta karotenden zengin bir tarifle karşınızdayız: Kayısılı Kek. Bu lezzetli tarifin hazırlanışını izlemek için tıklayın.
Kayısılı kek tarifimiz 8 kişiliktir. Ön hazırlık süresi 10 dakika, pişirme süresi 90 dakikadır. Zorluk derecesi 4 yıldızdır.
Kayısılı Kek Tarifinde Yer Alan Besinlerin Faydaları
Tarifimizin önemli malzemelerinden olan kayısı; içerdiği organik asitler, B ve C vitaminleri, beta karoten, kateşin, epikateşin, kumarik asit, kafeik asit, ferulik asit sayesinde kuvvetli antioksidan etki gösteren bir besindir.
- Kontrollü miktarda düzenli kayısı tüketimi, kayısının içerdiği melanoidler sayesinde damar yapısını korur, kolesterol seviyesinin düzenlenmesini kolaylaştırır.
- Kayısı glisemik indeksi düşük meyvelerden biridir. Bunun yanında kayısının yapısındaki çözünür lif bu meyvenin diyabet, yani şeker hastaları için keyifli bir seçenek olmasını sağlar. Kayısının yanında bir bardak süt, kefir ya da ayran tüketilirse kan şekeri daha da yavaş yükselir. Posadan zengin yapısı bağırsak hareketlerini hızlandırır, boşaltımı kolaylaştırır.
- Kayısı, yapısındaki biyoaktif bileşiklerle karaciğer ve sinir sistemi üzerinde de koruyucu etkiye sahiptir.
- Kayısı, potasyumdan zengin yapısı ile ödem atmayı kolaylaştırır. Özellikle steroid tedavisi alanlar, az tuzlu beslenmesi gerekenler için çok iyi bir tercihtir.
- Kayısı; beta karoten, flavonoidler ve E vitamininden zengin yapısı ile cilt üzerindeki yaşlanma emarelerinin oluşumunu geciktirir.
- Kayısı, beta karotenden zengin yapısı ile astım hastaları için de (astım semptomlarını hafifletebilmek adına) iyi bir tercihtir.
Tarifimizin bileşenlerinden biri olan irmik; folik asit, tiamin, riboflavin, demir, magnezyum ve lignandan zengin bir besindir.
- İrmiğin B vitaminlerinden zengin yapısı, enerji metabolizmasını körükler ve metabolizmayı hızlandırarak zayıflama sürecini olumlu yönde etkiler.
- İrmik, posadan zengin yapısı ile prebiyotik özellik taşır. Bu sayede bağırsaklarımızdaki iyi huylu bakteriler için besin kaynağı görevi görür. Güçlenen bağırsak florası, yani mikrobiyota bağışıklık sistemini güçlendirir, duygu durumumuzun iyi halinin korunmasını sağlar.
- İrmik, magnezyumdan zengin yapısı ile kalp sağlığını korur, kolesterol seviyesinin düşürülmesine yardımcı olur.
- İrmik, veganlar için iyi bir bitkisel demir kaynağıdır. Demirden zengin beslendiğimizde hemoglobin seviyemiz yükselir ve böylece dokularımız daha iyi oksijenlenir.
- İrmik, lignandan zengin yapısı ile kadın vücudunda östrojen sentezini artıran fitoöstrojen bir besindir. Bu sayede menapoz döneminin semptomsuz geçmesini kolaylaştırır.
- İrmik, posadan zengin yapısı ile bağırsak hareketlerini hızlandırır.
Tarifimize lezzet katan bileşenlerden biri olan limon kabuğu; böbrek taşlarının bir türevi olan kalsiyum oksalat taşlarının oluşumunu ve böbrek kanallarının kireçlenmesini önler.
- İshal olan hastalar için en iyi desteklerden biri limon kabuğu rendesidir. Limon kabuğunun özü bağırsak hareketlerini yavaşlatıcı yönde etki gösterir. İshal sorununuz varsa 1 tatlı kaşığı Türk kahvesini rendelenmiş limon kabuğu ve taze sıkılmış limon suyu ile karıştırıp yutun. Şikayetlerinizin hızla yok olduğunu göreceksiniz.
- Limon kabuğunun bir diğer özelliği de kan şekerini düşürücü etkisidir. Diyabet, yani şeker hastaları her gün sularına kabuklu limon dilimleri ekleyerek pankreaslarının insülin salınımını uyarabilir ve böylece kan şekeri seviyelerini düşürebilirler.
Kayısılı kek tarifimizin besin ögesi bileşimine birlikte bakalım:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kayısılı Kek tarifimizi tükettiğimizde günlük;
- Karbonhidrat gereksinimimizin %51’ini,
- Protein gereksinimimizin %4’ünü,
- Yağ gereksinimimizin %46’sını karşılamış oluruz.
Kayısılı Kek tarifimiz, her yaş grubundan birey için keyifli bir alternatiftir. Kayısı mevsimi geçmeden, bu keyifli tarifi hazırlayıp 1 su bardağı kakaolu süt ile tüketmenizi öneririm.
Dr. Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı
İlgili İçerikler
