Beyin sağlıklı ve genç olduğunda düşünme, anlama, öğrenme, hatırlama, bedeni dengede tutma, sağlıklı duygudurumuna sahip olma ve dengeli sosyal ilişkiler kurma süreçleri de dengeli işler.
Beyin Neden Yaşlanır?
Yaşın ilerlemesi, beyin travmaları ve duygudurum bozukluklarının yanı sıra sigara, alkol ve madde bağımlılığı, damar sağlığıyla ilişkili hastalıklar, stresli yaşam koşulları, kötü beslenme, hareketsiz ya da sosyal hayattan uzak yaşam gibi etmenler beynin yaşlanma hızını artırabilir.
Beynin Yaşlanmasını Geciktiren Besinler Nelerdir?
Derisiz hindi göğsü: Yağ içeriği düşük, protein içeriği yüksek besinler zihnin hızlı işlemesine yardımcı olur.
Durum buğdayı irmiğinden yapılmış makarna: Kaliteli bitkisel protein ve B1 vitamini içeren besinler, farkındalığın yüksek ve zihinsel fonksiyonun kuvvetli olmasını sağlar.
Yağlı balıklar: Yağlı balıkların yapısında bulunan özel bir omega-3 yağ asidi (dokosaheksaenoik asit; DHA) dikkati kolaylaştırır ve hafızayı güçlendirir.
Yumurta: Yumurta gibi kaliteli protein ve B12 vitamini kaynağı olan besinler beyinde sinir iletiminin güçlenmesini ve bilginin hızlı aktarılmasını sağlar.
Brokoli: Hem C, hem E hem de K vitaminleri açısından zengin bir besin olan brokoli, hafızanın güçlü olmasına aracı olur.
Az yağlı kırmızı et: Kırmızı etin yapısında bolca bulunan demir minerali, beynin öğrenme kabiliyetini pekiştirir, depresyondan korur.
Kefir: Kefir gibi probiyotik özellik taşıyan, yani iyi huylu bakteriler yönünden zengin olduğu için mikrobiyotayı zenginleştiren ve güçlendiren besinler, önce “ikinci beynimiz” olarak adlandırdığımız bağırsağımıza, sonra da sinir sistemimize dost etki gösterir.
Beynin Yaşlanmasına Ne İyi Gelir?
- Düzenli olarak (6 ayda bir) kan tahlili yaptırın ve eksik olan vitamin ile minerallerinizi yerine koyun. Özellikle iyot ve D vitamini seviyenize dikkat edin. D vitamininin en iyi kaynağı güneş ışığıdır. Her gün güneş teninize, özellikle de vücudunuza (yüz derisi, D vitamini sentezi açısından yetersiz kalabilir) değecek şekilde 20 dakika güneşlenmenizi, kan testleriyle D vitamini seviyenizi ölçtürmenizi, yetersizliğiniz varsa doktorunuza ve beslenme uzmanınıza danışarak destek ürün almanızı öneririz. D vitamini, görsel bellek açısından önem taşıyan bir vitamindir.
- Akdeniz tipi beslenin. Akdeniz tipi beslenme, durum buğdayı irmiğinden yapılmış makarna, peynir, sebze ve meyve ile yoğurdun sık tüketildiği beslenme modelidir.
- Her gün yarım saat yürüyüş antrenmanı yapın.
- Her gün ruhunuzu dinginleştiren aktivitelerde bulunun.
Beyin Yaşlanması Nasıl Önlenir?
- İşlenmiş besinlerden uzak durun: Nitrit ve nitrat bileşikleri içeren salam ve sosis ya da üzerine sıcak su eklenerek hazırlanan ve monosodyum glutamat (MSG), yani Çin Tuzu içeren noodle gibi işlenmiş besinler, sinir sisteminde iltihap (enflamasyon) oluşumuna neden olabilir. Bu da hafızayı zayıflatabilir ve beynin günlük yaşama adaptasyon yetisi üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
- Sahte ve hileli (tağşişli) besinlerden uzak durun: Bazı üreticilerin besin üretirken sırf maliyeti düşürmek için besinin orijinal içeriğini değiştirdiğine şahit olabiliyoruz. Örneğin, makarnalık buğday pahalı olduğu için ekmeklik buğdaydan makarna üretilmesi gibi. Tüketicilere bilinçli olmalarını ve tağşişli ürünlerden kendilerini korumalarını öneririz. Nitekim, bedeniniz hayatınızdaki en önemli yer ve son nefesinizi verene kadar yaşamak zorunda olduğunuz tek yer de .
- Sağlıklı beslenmek, yaşam mottonuz olsun: Nasıl ki her makinenin kullanma kılavuzunda içine hangi yağın, hangi deterjanın konması gerektiği yazıyorsa, bilim de bize bedenimizin hangi besin ögelerine, tabiri caizse hangi yakıta ihtiyacı olduğunu söylüyor. Bu bağlamda temiz içerikli beslenmek, alışkanlığınız olsun.
Günümüzde tüm kronik hastalıkların %95’inden fazlasına hatalı besin seçimleri, toksik bileşenler, besin ögesi eksiklikleri ve fiziksel aktivite yetersizliğinin neden olduğu düşünülürse, davranış değişikliğine ve temiz beslenmeye neden bu kadar önem verdiğimiz daha kolay anlaşılacaktır.
Nuh’un Ankara Makarnası Akademisinden şeflerimizin hazırlamış olduğu birbirinden lezzetli tariflere ulaşmak için oynatma listemize göz atabilirsiniz.
Sağlıcakla kalın.
Dr. Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı