Evde Yılbaşı Menüsü: Lezzetli ve Pratik

2024 yılını karşılamaya hazırlanıyoruz. Yeni yıl kutlamaları sanılanın aksine yeni kazandığımız bir kültürel alışkanlık değil, tam tersine kökeni Orta Asya Türklerine uzanan bir gelenek. 21 Aralık, yani en uzun gecenin ardından gelen ilk dolunay gecesi kutlanan “Nardugan” bayramı, gecelerin kısalıp gündüzlerin uzamasının ve bir anlamda “güneşin yeniden doğuşunun” kutlandığı bir bayram olmuş yüzyıllar boyu. Yaradana olan şükran, Akçaçam ağaçlarının altına hediyeler bırakılarak ve dualar edilerek dile gelmiş, dilekler dilenmiş:

“Ah, Ebedi Yaradan,

Sürülerimizi çoğalt,

Bizi zengin ve mutlu yap,

Torunlarımızı ve büyük torunlarımızı çoğalt,

Bizi çok sayıda ve sağlıklı yap…”

Tıpkı yüzyıllar öncesinde olduğu gibi bugün de, yeni bir yılı sağlık ve mutluluk dilekleriyle karşılamaya hazırlanırken tıpkı bayram sofraları gibi sofralarda buluşuyor, sevdiklerimizle birlikte diliyoruz dileklerimizi. Kurduğumuz sofra, dilediğimiz bereketi simgeliyor bir anlamda. Peki, yılbaşı sofrasını hem çeşitli hem de ekonomik biçimde kurmak mümkün mü? Hem lezzetli, hem besleyici hem de ekonomik bir yılbaşı menüsü nasıl olabilir? Gelin, bu soruların yanıtlarını birlikte keşfedelim.

Evde Hazırlanabilecek Pratik ve Ekonomik Yılbaşı Lezzetleri 

Yılbaşı sofranızda misafirlerinize, evdeki malzemelerinizi kullanarak hem lezzetli, hem besleyici hem de özgün tarifler sunmanız elbette mümkün. Bunun için önce erzak dolabınızı kontrol edebilir ve sunacağınız her bir öğün için hangi malzemeleri kullanabileceğinizi planlamaya başlayabilirsiniz. Hem ekonomik hem de besleyici bir besin kaynağı olan makarna ile sofranızı zenginleştirebilir, yılbaşı sofranız için hazırlaması kolay ve özgün lezzetler üretebilirsiniz.

Yemeğe Başlamak İçin Sıcacık Bir Kase Çorba:

Çorba mutfağımızın en önemli ögelerinden biri. Yılbaşı sofralarımız için de harika bir başlangıç olabilir. Yılbaşı sofrası için besleyici özelliği yüksek erişteli mercimek çorbası hazırlayabileceğimiz gibi yazdan hazırladığımız domates konservemiz ve salça ile domates çorbası da yapabiliriz.

Lezzetli ve Ekonomik Bir Ana Yemek: Tavuk Köftesi

Çorbamızın yanına bir protein kaynağı ekleyelim: tavuk köftesi. 500 gram tavuk göğsünü 2 su bardağı ekmek kırıntısı ile mutfak robotundan geçirin, yumurta, soğan, kimyon ve diğer sevdiğiniz köfte harcı malzemelerinizi ekleyin, şekillendirip fırında pişirin. Hem besleyici hem de hafif olan bu tarifle misafirlerinizi şaşırtabilirsiniz.

Yılbaşı Sofrasının Olmazsa Olmazı: Makarna

Kaliteli karbonhidrat eklemediğimiz sofra eksik kalır. Durum buğdayı irmiğinden yapılan makarnanın ise ekonomik olmasının yanında çok kaliteli bir karbonhidrat kaynağı olduğunu biliyoruz. O halde, yediden yetmişe herkesin severek tükettiği makarnayı yılbaşı soframızdan da eksik etmeyelim, peynirli makarna ile midemizi şenlendirelim.

Ferahlatıcı Lezzetleri Unutmayın

Sağlıklı bir öğünde her besin grubundan besin olması ideal kabul edilir. Bu sebeple, bu menüye taze sebzeler ve süt grubu ile de hazırlayacağınız tazeleyici lezzetleri eklemek doğru bir tercih olacaktır. Lezzetli bir köfte ve makarnanın en iyi eşlikçilerinden biri olan mevsim salatayı menümüze eklemeyi düşünebiliriz. Menümüze ayran ya da cacık da ekleyebiliriz. Hatta ayranı hazırlarken ev yapımı yoğurdu maden suyu ile çırpabiliriz.

Hem Gözü Hem Damağı Şenlendiren Soğuk Atıştırmalıklar

Menümüze birkaç da soğuk atıştırmalık ekleyelim. Tarhanalı bulgur köftesi, misafirlerinizin çok beğeneceği bir lezzet olabilir örneğin. Kısır yapacakmış gibi bulgurun üzerine biraz sıcak su ekleyelim ve şişmesini bekleyelim. Bulgur şiştikten sonra tarhana, yumurta, nane, tuz ile yoğuralım, yuvarlayalım ve içli köfte pişirir gibi sıcak suda pişirelim. Haşlanan köftelerimizi servis ederken biraz tereyağı ile de lezzetlendirebiliriz.

Makarnalı yalancı su böreği de deneyebileceğiniz pratik ve ekonomik tariflerden biri olabilir. Bir karıştırma kabında haşlanmış bir paket kelebek makarnayı ezilmiş beyaz peynir ve kıyılmış maydanoz ile karıştıralım. Yufka ile tepsi böreği hazırlar gibi tarife başlayalım. Börek harcı olarak makarnalı içi kullanalım. Tüm tepsiyi kat kat döşedikten sonra fırına verelim. Bu tarifin klasik su böreğini size aratmayacağından emin olabilirsiniz. Ayrıca makarna ile zenginleştirdiğiniz yılbaşı sofraları inanın ki, huzurla dolar. Çünkü, durum buğdayı irmiğinden yapılmış makarna beynimizde huzur hormonunun sentezlenmesini kolaylaştırır.

Yeni yıl çok güzel geçsin, sağlıkla, rengarenk, çocuk neşesinde, bebek huzurunda, Halil İbrahim Sofrası bereketinde… Can Yücel’in dediği gibi “Bu gün dünyayı istediğin bir renge boya/ Rengârenk batan günü al karşına/ Bir renk/ de kendinden kat/ Çocuklar gibi saf/ temiz ve berrak …“
Nuh’un Ankara Makarnası’ndan şeflerimizin hazırlamış olduğu birbirinden lezzetli tarifler için tıklayın. Mutlu yıllar!

*Yiğit, FM, Türk Kültüründe 21-22 Aralık (Nardugan) Dönence Kutlaması, www.academia,edu, 2019.

*https://www.antoloji.com/mutlu-yillar-48-siiri/antolojim-uyeler/

Dr. Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı