Karaciğer vücuttaki en büyük organlardan biridir. Karnın sağ üst tarafında yer alır. Karaciğer, yaralanmadan sonra kendini onarabilen tek organdır. Karaciğeriniz hayatınız için çok önemlidir. Onsuz yaşayamazsınız.
Karaciğer; protein, karbonhidrat ve yağların sindirimine yardımcı olur, bağışıklık sistemini destekler, vitamin ve mineralleri depolar, kan şekeri seviyesini dengeler, besin ögelerinin metabolizmasını düzenler, toksinleri vücuttan uzaklaştırır.
Karaciğer, karın bölgesi şişmanlığı, kötü beslenme alışkanlıkları ve fazla alkol tüketimi sebebiyle yorulabilir, yıpranabilir. Bu durumda karaciğerin kendini yenilemesine yardımcı olabilecek besinlerin tüketilmesi önerilir. İşte, karaciğerin yenilenmesini kolaylaştıran besinler…
- Brezilya fıstığı: Selenyum, bakır, demir ve kromdan zengin, insan vücudunda omega-3 yağ asidi sentezini uyaran bir yağlı tohumdur. Brezilya fıstığı içerdiği fenolik bileşiklerle karaciğer koruyucu etki gösterir.
- Kenevir tohumu: Kenevir tohumu önemli miktarda sağlıklı yağ, protein, karbonhidrat, posa (lif), omega-3 ve omega-6 yağ asidi içerir. Çok sayıda antioksidan kapasitesi yüksek bileşene (polifenolik bileşenlere) sahiptir. Bileşiminde kalsiyum, çinko, bakır, manganez, molibden, nikel, kobalt bulunur. İyi bir E vitamini kaynağıdır. Kenevir tohumu karaciğer detoksifikasyonu yani toksinlerin uzaklaştırılması için muazzam bir kapasiteye sahiptir ve karaciğerde yağ toplanmasını azaltır.
- Tere tohumu: Bu tohumlar düşük miktarda kalsiyum, fosfor, magnezyum, çinko içerir. Güçlü antioksidan özellik taşır. E vitamininden zengindir. Tere yapraklarının idrar söktürücü özelliğinin yanında karaciğer koruyucu ve kan yağları seviyesini dengeleyici etkisi de vardır.
- Maca kökü: Süper besin kategorisinde adı geçen yiyeceklerden biridir. Posa içeriği yüksek olduğu gibi potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko, manganez ve bakırdan zengindir. Karaciğerdeki enerji depolarının yenilenmesine yardımcı olan, karaciğeri iltihaptan koruyan bir besindir. Toz halinde de tüketilebilir.
- Durum buğdayı irmiğinden yapılmış makarna: Durum buğdayı irmiğinden yapılmış gerçek makarna özellikle de tam buğday makarna bağırsak sağlığı üzerindeki olumlu etkisi ile kan yağları seviyesinin dengelenmesine yardımcı olarak karaciğer yağlanmasından korur.
- Yulaf: Beta glukan içeriği ile kan yağları seviyesinin dengelenmesini kolaylaştıran, B, C, E ve K vitaminlerinden zengin, antioksidan kapasitesi yüksek, karaciğer yağlanmasından koruyan, karın bölgesi yağlanmasının azaltılmasına yardımcı olan bir besindir.
- Siyah pirinç: Siyah pirince rengini veren antosyanin adında çok kuvvetli antioksidan özelliği olan bir besindir. Hücre içinde toksin süpürücü ve iltihap söndürücü özelliği vardır. Bitkisel proteinden zengindir. B1, B2, B9 vitaminlerinin yanında demir, çinko, kalsiyum, fosfor ve selenyumdan zengindir. Triptofandan zengin yapısı ile uyku hormonu düzeyini artırır. Karaciğeri toksinlerden temizleme, karaciğer yağlanmasından koruma gibi özellikleri vardır.
- Turuncu renkli sebze ve meyveler: Turunçgiller, balkabağı, tatlı patates gibi sebzelere turuncu rengini veren karotenoid adındaki antioksidan özelliği yüksek fonksiyonel bileşenlerdir. Bağışıklık sistemini güçlendirdiği gibi karaciğer detoksunu da destekler yani karaciğerin toksinlerden arınmasına yardımcı olurlar.
- Domates: Karaciğer hücrelerini yenileme kabiliyeti olan likopen adındaki biyoaktif bileşeni en iyi miktarda içeren domates, vücuttan ve en başta da karaciğerden toksin atımını da kolaylaştırır.
Sağlıklı bir karaciğer, uzun vadeli yaşam kalitesini artırmak ve vücudun diğer sistemlerini dengede tutmak için hayati bir rol oynar. Nuh’un Ankara Makarnası Akademisinden şeflerimizin hazırlamış olduğu birbirinden lezzetli tariflere ulaşmak için oynatma listemize göz atabilirsiniz. Sağlıklı ve lezzetli günler dilerim.
Dr. Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı