Hep duyarız değil mi, “Benim metabolizmam hızlı.” ya da “Metabolizmam çok yavaş.”. Peki nedir bu metabolizma, biliyor musunuz? İnsan vücudu gün boyunca iki türlü enerji harcar. Bunlardan biri, yaptığımız yürüme, koşma, ev işleri gibi fiziksel aktiviteler ile harcadığımız enerjidir, diğeri ise vücudumuzun nefes alıp vermek, bağırsak hareketleri, kalbin atışı gibi hayati fonksiyonlarını devam ettirebilmek için kendi kendine harcadığı enerjidir. İşte, bazal metabolizma hızı (ya da kısaca metabolizma hızı) hayati fonksiyonlarımızın devamlılığı için harcadığımız bu enerjinin miktarına bağlıdır. Cinsiyet (erkeklerinki daha hızlıdır), yaş (yaşlandıkça yavaşlar), mevsim (soğuk mevsimlerde yavaşlar) gibi çeşitli etmenler metabolizma hızını etkileyebilir. Bu etmenlerden biri de beslenmedir. Peki, metabolizmayı hızlandıran besinler nelerdir? Gelin hep birlikte metabolizma hızını artıran önemli besinlere bir göz atalım.
- Yoğurt ve kefir: Süt ve ürünleri kalsiyumdan zengin besinlerdir. Kalsiyum ince bağırsakta karşılaştığı yağ moleküllerini bağlar ve daha fazlasının vücuttan atılmasını sağlar. Yani sanki yağ emilimini azaltan bir ajan almışsınız gibi etki gö Dolayısıyla zayıflama sürecini ve mikrobiyotamızı destekler.
- Tam tahıllı besinler ve kuru baklagiller: Esmer pirinç, makarna, kara buğday, bulgur, yeşil mercimek gibi besinler kaliteli posa kaynaklarıdır. Bu sayede hem bağırsak faaliyetlerini artırarak metabolizma hızını yükseltir hem de bağırsak kanserinden korurlar.
- Yulaf ezmesi: Yulaf ezmesi hem iyi bir posa kaynağı olarak bağırsak faaliyetlerini artırır hem de yapısında bulunan beta-glukan sayesinde kan yağları (serum total kolesterol ve kötü huylu kolesterol-LDL-kolesterol) seviyesini düşürür. Ancak dikkat etmenizi rica ediyorum, yulaf kepeği değil yulaf ezmesi bu etkiyi gösterir.
- Yeşil çay: Yeşil çay bileşimindeki kateşinler sayesinde hem metabolizmanızı hızlandırır hem de kanser riskini azaltır.
- Acı kırmızı biber: Acı kırmızı biber içerdiği kapsaisin ile bazal metabolizma hızınızı destekler.
- Brokoli: İçerdiği glukosinolatlar ve indoller sayesinde metabolizma hızınızı artırmakla kalmaz; kolon, rektum, mide, akciğer, prostat, pankreas kanserlerinden de korur.
- Posadan zengin sebzeler: Kereviz, Brüksel lahanası, ıspanak, bakla, bamya gibi besinler posadan zengin yapıları ile bağırsak hareketlerini hızlandırarak metabolizma hızını artırırlar.
- Derin, soğuk su balıkları: Somon, levrek gibi derin soğuk su balıkları hem metabolizmayı uyaran biyoaktif bileşenlerden hem de omega-3 yağ asitlerinden zengindir.
- Tarçın: Tarçının içeriğinde bulunan biyoaktif bileşenler kan şekerinin hücre içine girişini kolaylaştırır. Bu sayede insulin direncini kırmaya yardım ederler.
- Yumurta: Anne sütünden sonra en kaliteli ve biyoyararlanım oranı yani vücutta emilim oranı en yüksek protein kaynağıdır. Metabolizma hızını artırdığı gibi tokluk hissini de destekler.
- Çiğ badem, ceviz ve çiğ yer fıstığı: Metabolizma hızını artırdıkları gibi kalp ve damar hastalıkları riskini azaltır, yaşlanmanın etkisini yavaşlatır, erkek sağlığını desteklerler.
Bugün metabolizmasını hızlandırmak isteyenler için sağlıklı ve keyifli bir tarifle karşınızdayız: Kerevizli Makarna Salatası. Bu lezzetli tarifin hazırlanışını izlemek için tıklayın.
Kerevizli Makarna Salatası tarifimiz 4 kişiliktir. Ön hazırlık süresi 5 dakika, pişirme süresi 20 dakikadır. Zorluk derecesi 3 yıldızdır.
Kerevizli Makarna Salatası Tarifinde Yer Alan Besinlerin Faydaları
Tarifimizin önemli malzemelerinden olan kereviz; C vitamini, sodyum, potasyum, fosfor, demir, magnezyum ve kalsiyum bakımından zengindir.
- Kerevizin C vitamininden zengin yapısı vücutta kolajen sentezinin artışına yardımcı olur.
- Kereviz içinde bulunan fenolik asit ve flavonoid gibi biyoaktif bileşenler sayesinde LDL yani kötü huylu kolesterolü düşürür.
- Kereviz, potasyumdan zengin yapısı ile kan basıncını düşürür.
- Kereviz; antioksidan, antienflamatuar, antibakteriyel ve antiviral etkileri olan bir besindir. Bu sayede bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Tüp bebek tedavisi gören erkeklerde, başarı oranını artıran besinlerden biri kerevizdir.
Tarifimizin bileşenlerinden biri olan dereotu, geleneksel tıpta idrar söktürücü olarak ve sindirim sistemi problemlerini önlemek amaçlı kullanılır.
- Dereotu içinde bulunan biyoaktif bileşenler sayesinde; antienflamatuar yani iltihap çözücü, kanserden koruyucu, antibakteriyel ve antioksidan etki gösterir.
- Dereotu, bileşimindeki fonksiyonel bileşikler sayesinde kan şekerinin dengelenmesini kolaylaştırır ve diyabetten yani şeker hastalığından korur.
- Dereorunun yapısındaki bitkisel tanin; kan basıncının kontrol altına alınmasına yardımcı olur, serum lipitlerini yani kan yağlarını düşürür, bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Dereotunun içerdiği vanilik asit, insülin direncinden korur ve kan şekerinin vücutta kolay ve etkin kullanılmasını sağlar.
Tarifimizin önemli bileşenlerinden biri olan karabiber, piperin adında önemli bir biyoaktif bileşen içerir. Alkaloid bir bileşen olan piperinin karabibere keskin tadını vermesinin yanı sıra insan sağlığına birçok olumlu etkisi vardır.
- Karabiberde bulunan piperinin antioksidan ve antiinflamatuar etkileri vardır. Bu sayede hem bağışıklık sistemini güçlendirir hem de hücrelerimizi dış etkenlerden kaynaklanan hasardan korur.
- Karabiberde bulunan piperin astım semptomlarını hafifletir, kanserden korur.
- Karabiberde bulunan piperinin mide bulantısı, baş ağrısı ve sindirim sistemindeki bozukluklara iyi geldiği gözlemlenmiştir.
- Karabiberde bulunan piperin, zerdeçalda bulunan kurkuminin insan vücudunda aktif hale geçmesini sağlayarak bağışıklık sistemini güçlendirir.
Kerevizli Makarna Salatası tarifimizin besin ögesi bileşimine birlikte bakalım:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kerevizli Makarna Salatası tarifimizi tükettiğimizde günlük;
- Karbonhidrat gereksinimimizin %43’ünü,
- Protein gereksinimimizin %10’unu,
- Yağ gereksinimimizin %47’sini karşılamış oluruz.
Kerevizli Makarna Salatası tarifimizi, özellikle bağırsakları yavaş çalışan, duygu durumuyla ilgili sıkıntılar yaşayan ve bağışıklık sistemini güçlendirmek isteyen kişilerin, yanında 1 su bardağı kefir ile birlikte tüketmesini öneririm.
Dr. Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı