Bilimsel kaynaklara göre bize benzeyen ilk insan yaklaşık yüz doksan bin yıl önce yaşadı. Onlar da bizim gibi beslendi, yaşadı ve bu dünyadan geçip gittiler. İlk insanlar hayvan eti, meyveler, bitki kök ve gövdeleri, ağaç kabukları ile beslenirken insan modernleştikçe tahıl üretimi ve tüketimine yöneldi.
Yapılan arkeolojik kazılarda, günümüzden 7000 yıl önce üretilmiş buğdaya, 4000 yıl önce üretilmiş erişteye rastlanmıştır. Çatalhöyük’te yapılan kazılardan elde edilen bilgiler, araştırmacıların o zamana ait öğünleri tahmin edebilmelerini sağlamıştır. Sizinle bu “tarih öncesi menü”lerden birini paylaşmak istiyorum. O dönemin insanlarının sofrasında; kılçıksız buğday lapası, akdarı çöreği, mayalanmış bal içkisi, sumak şerbeti, yabani otlarla hazırlanmış salata ve hayvan eti olduğu kayıtlara geçmiştir*.
İnsan yüzyıllar içinde evrimleşirken tükettiği besinler de evrimleşmiştir. Tahılın evrimleşme yolculuğunda ortaya çıkan durum buğdayının en keyifli hali makarnanın binlerce yıldır hayatımızda olmasının sebebi, onun sağlıklı olduğu kadar lezzetli de bir besin oluşunda yatıyor muhtemelen. Her yaş grubu insanın en sevdiği, hele ki çocukların bayıldığı makarna tam dört bin yıldır hayatımızda…
Vitaminli Besinleri Çocuklara Nasıl Sevdirebiliriz?
Beslenme danışmanlığı verdiğim çocuk danışanlarım için beslenme programları hazırlarken onların en sevmedikleri besinin sebze, en sevdikleri besinin ise makarna olduğunu fark ettim. Hal böyle olunca sebzeyi yedirmenin, sevdirmenin yollarını aramaya başladım. Ve fark ettim ki, besin reddeden çocuklara reddettikleri besini sevdirmenin yolu, o besini farklı formlarda sunmaktan geçiyor. Bir anımı paylaşarak açıklamak istiyorum. Bir gün bir anaokuluna menü planlıyorum. Mutfak şefine, “Menüye zeytinyağlı pırasa yazmak istiyorum” dedim. Şef de “Hocam çocuklar pırasayı yemezler” dedi. “Dur bakalım.” dedim, “Küçük porsiyonda yapalım, deneyelim”. Ve tabii ki, tahmin edeceğiniz gibi çok büyük bir çoğunluğu yemedi. Bir hafta sonra yine pırasa aldırdım, bu sefer pırasayı haşlatttım, ince ince kıydırdım, peynirli harçla birlikte ve yufka içine dizdirdim. Evet evet, pırasalı peynirli börek yaptık. Ne oldu biliyor musunuz? Çocuklar börekleri sildi süpürdü.
Vitaminli Beslenmenin Önemi
“Neden sebze yedirmek için bu kadar uğraşıyorsunuz?” diyebilirsiniz. Hemen açıklayayım: Hepimiz gibi çocuklar da modern şehir yaşamının içinde çeşitli stres faktörleri ile iç içe yaşıyorlar. Bunlardan bazıları akran zorbalığı, okul stresi gibi psikolojik stres faktörleri; bazıları da hava kirliliği, egzoz dumanı, tarım ilaçları gibi çevresel stres faktörleri… Bu stres faktörlerinin çocuklarımızda yaratabileceği olumsuz etki, ilerleyen yaşlarda gelişecek kronik hastalıklara zemin hazırlayabilir ve bundan korunmak için yapılması gereken vitamin ve minerallerden zengin beslenmektir. Vitamin ve minerallerden zengin beslenmenin birinci yolu her gün sebze ve meyve tüketmek, ikinci yolu ise vitaminlerle zenginleştirilmiş besinler tüketmektir.
Danışanlarıma ve de özellikle çocuklara vitaminli makarna öneriyorum. Severek tükettiklerini, hele ki vitaminli fiyonk makarnaya bayıldıklarını görüyorum. Hele küçük çocuklar vitaminli fiyonk makarnayı fiyongun kulaklarından tutarak bir yiyorlar ki görmeniz lazım. Mümkün olsa da annelerinin gönderdiği videoları göstersem 🙂
Çocuklarınıza makarna alırken gerçek durum buğdayından yapılmış vitaminli makarna almaya dikkat edin. “Başka türlüsü var mı?” diyenler için söylüyorum: İnsan sağlığını çok önemsemeyen bazı firmaların ekmeklik undan makarna ürettiğini görüyorum ve çok üzülüyorum. Siz siz olun önce kendi sağlığınız, sonra da yavrunuzun sağlığı için bilinçli tüketici olun. Ayrıca Nuh’un şefleri tarafından hazırlanmış olan lezzetli ve sağlıklı vitaminli fiyonk makarna tariflerine hemen buradan ulaşabilirsiniz.
* Bober, PP., Antik ve Ortaçağda Yemek Kültürü; Sanat, Kültür ve Mutfak, Kitap Yayınevi, 2003.
Dr.Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı
İlgili İçerikler
