Havalar serinlemeye başlayınca hepimizin aklından aynı cümle geçer diye tahmin ediyoruz: “Ah sıcacık bir çorba olsa da içsek!” Türk ailelerinde sofranın baş tacı, demirbaşı olan çorbanın dünya tarihinde ilk kez Çinliler tarafından hazırlandığını biliyor muydunuz? Bir haber sitesinin paylaştığı bilgiye göre, arkeologlar, Çin’in antik dönemlerinde başkent olduğu bilinen bir bölgede 2400 yıllık olduğu düşünülen bir çorba kasesi keşfetmişler. Türk mutfağında da çorbanın tarihçesi çok eskilere, Orta Asya’ya dayanır. Orta Asya Türkleri’nin çorbaları tahıl bazlı, erişteli, tarhanalı olurmuş.
Çorba kelimesi Sanskritçe “iyi beslenme” anlamına gelir. Bir yemekle adının anlamı bu kadar örtüşebilir değil mi? Çorba gerçekten de zayıflama sürecini destekleyen, iştah kontrolünü kolaylaştıran, sağlıklı bir yemektir. Öğüne çorba ile başladığınız takdirde o öğünde tükettiğiniz besin miktarını kontrol etmeniz daha kolay olur. Nasıl mı? İnsan beyninde görme, duyma merkezi olduğu gibi bir de iştah merkezi vardır ve bu iştah merkezi açlık ve tokluk duyusunu yönetir. Beynimizdeki açlık merkezi ile tokluk merkezinin uyarılması arasında geçen süre tam 20-25 dakikadır. Dolayısıyla siz bu 20-25 dakikada tükettiğiniz besinin miktarından bağımsız olarak tokluk hissine kavuşursunuz. Biz çorbayı içerken Çinliler gibi kaseyi kafamıza dikmiyoruz, kaşıkla çorba içiyoruz. E tabii, kaşıkla içme çabası içinde iken zaman geçiyor. Beynimizdeki doyma merkezinin uyarılması için gerekli olan zamanın büyük çoğunluğunu çorba içerken geçirdiğimiz için de diğer besinlerden, yiyeceklerden daha kontrollü miktarda tüketiyor, iştahımızı daha kolay kontrol ediyoruz.
Pratik ve Sağlıklı Çorba Çeşitleri
Gelelim kolayca hazırlayabileceğiniz ve adeta bir şifa iksiri niyetine tüketebileceğiniz çorba çeşitlerine… Bu çorba çeşitlerinden bazıları ve yararlı özelliklerine dair faydalı bilgiler sizlerle…
- Tarhana çorbası, bu listede ilk sırayı alabilir. Tarhana çorbasını daha doyurucu bir hale getirmek için içine vitaminli tel şehriye ekleyebilirsiniz. Protein değerini artırmak için de kıyma ilave edebilirsiniz.
- Tel şehriyeli tavuk çorbası, hem tel şehriyenin besleyiciliği hem de tavuk suyunun şifalı özelliği sayesinde sağlıklı çorbalar listesinde ilk sırayı almak için tarhana çorbası ile yarışabilir. Çorbanıza özellikle vitaminli tel şehriye eklemeniz daha besleyici olmasını sağlayacaktır.
- Kemik suyuna çorba, bağışıklık sistemini güçlendiren, kemik ve eklem sağlığını artıran bir çorbadır. Bu çorbayı hazırlarken ilikli kuzu kemiği suyu kullanmanız içeriği daha zengin bir çorba hazırlamanıza yardımcı olur. Çorbanıza vitaminli tel şehriye ekleyerek de doyuruculuğunu artırabilirsiniz.
- Yoğurt çorbası nam-ı diğer yayla çorbası da soğuk algınlığı geçirenlerin göz bebeği olan bir çorbadır. Yoğurt çorbasını yarma, pirinç ya da şehriye ile hazırlayabilirsiniz. Vitaminli tel şehriye kullanarak çorbanızı B vitaminlerinden zengin hale getirebilirsiniz.
- Süt çorbası, süt ve tel şehriye hazırlanan, besleyici, göğsü yumuşatan, uyku getiren, çocuklara akşam yemeğinde ikram edildiğinde gece rahat uyumalarına yardımcı olan, çok keyifli bir çorbadır. Üstelik süt çorbanızda vitaminli tel şehriye kullanırsanız, çorbanızın demir içeriğini de artırmış olursunuz. Çünkü, süt demirden fakir bir besin iken vitaminli tel şehriye demir ile zenginleştirilmiştir.
1800’lerin sonunda, 1900’lerin başında yaşamış bir gazeteci olan Ahmet Rasim çorba için ne güzel dizeler kaleme almış; “Kana kuvvet göze fer batna cilâdır çorba / İllet-i cû’a deva mahz-ı gıdâdır çorba / Sağlara, hastalara ayni şifâdır çorba…” Yani demek istiyor ki çorba, kana kuvvet, göze ışık, mideye ciladır, açlık derdine devadır, başlı başına gıdadır, hasta olsan da olmasan da şifadır. Diyeceğimiz o ki siz sofranızdan çorbayı, çorbanızdan da vitaminli tel şehriyeyi eksik etmeyin. Nuh’un Ankara Makarnası’ndan şeflerimizin hazırladığı birbirinden lezzetli tariflere Youtube oynatma listemizi ziyaret etmeyi unutmayın!
Dr. Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı