Julia Roberts’ın başrolünü oynadığı “Eat Pray Love” filmini izlediniz mi? Filmde Julia’nın spaghettisini hüüüp! diye içine çektiği bir sahne var ki, işte o sahnede birkaç dakikalığına başrolü spaghetti’ye kaptırıyor sanki. Hele ki spaghetti’sini bitirdikten sonra yüzüne çöken mutlu ve huzurlu ifade… Aynı benim gibi, aynı sizin gibi…
Makarna aşığı bir diyetisyen olarak bildiriyorum: Spaghetti’ye bayılıyorum ve glisemik indeksi daha düşük olduğu için tam buğday spagetti tercih ediyorum. Aslında bu hususta yalnız olduğumu da düşünmüyorum. Makarna sevmeyen kimseyi tanımıyorum ve spaghetti’nin de makarnalar arasında özel bir yeri varmış gibi geliyor sanki bana. Bekar ve öğrenci evlerinin demirbaşı, çocuk tabaklarının eğlenceli yanı, mutlu hissetmek isteyenlerin yara bandıdır çünkü spaghetti.
Spaghetti’nin insanlık tarihi kadar eski bir besin olduğunu biliyor muydunuz? Çinliler’in MÖ 5000 yılından bu yana makarna yedikleri tarihi kayıtlara geçmiştir. Bilinen ilk makarnanın pirinç unundan yapıldığı da belirlenmiştir. Günümüzde ise makarna buğday unundan yapılıyor. Aslında iki türlü makarna ile karşılaşıyoruz: gerçek makarna ve sahte makarna. Gerçek makarna durum buğdayı irmiğinden, sahte makarna ise ekmeklik undan yapılır. Ne yazık ki, bizim ülkemizde de maliyeti düşürebilmek için ekmeklik undan yapılmış makarna üreten ve satan markalarla karşılaşıyoruz. İşte, burada farkındalık sahibi olması gereken kişi tüketici. Siz boğazınızdan geçene dikkat etmek zorundasınız. Bunun için de aldığınız besinin üzerindeki ibarelere dikkat etmeli ve “durum buğdayı irmiği”nden yapıldığından emin olduğunuz makarnayı tüketmelisiniz. Nitekim, can boğazdan gelir.
Temiz Beslenme Nedir?
Son zamanların en önemli konu başlıklarından biri “temiz beslenme”. Yani, katkı maddelerinden uzak ve doğal beslenme. Çünkü, Covid19 yani koronavirüsün hayatımıza girmesi ile birlikte bağışıklık sistemi üzerinde artan bilimsel çalışmaların sonuçları gösterdi ki yoğun katkı maddeli ürünlerle beslenen insanların vücudu enflamasyona yani hücresel boyutta iltihaplı olaylara daha yatkın, bağışıklık sistemleri daha zayıftır. İşte bu nedenle temiz ve doğal beslenmenizi istiyorum ve öneriyorum.
Temiz beslenmek isteyen tüm danışanlarımın beslenme programlarına tam buğday makarna yazarım. Çünkü, makarna hem ulaşılabilir hem de doğru hazırlandığı takdirde çok besleyici bir besindir. İsterseniz gelin, makarnadaki sağlığa tam anlamıyla ulaşabilmeniz için doğru hazırlama tekniğinin adımlarına birlikte bir göz atalım.
Adım Adım Sağlık, Tam Buğday Spaghetti
-Mis gibi tam buğday spaghetti’nizi aldınız, üzerini örtecek kadar sıcak su ile tencerenize koydunuz, üzerine zeytinyağı gezdirdiniz, ara ara karıştırarak pişirmeye başladınız.
-Tam buğday spaghetti’niz suyunu çekince ocağın altını kapattınız. Makarnanızı süzmediniz ve yıkamadınız. Bu sayede bütün B vitaminleri içinde kaldı.
-Tam buğday spaghetti’nizi servis etmeden önce 3 ila 5 dakika dinlendirdiniz. Bu arada dirençli nişasta içeriği arttı.
-Makarnanızı çiğneyip yutunca içindeki dirençli nişasta sindirim enzimlerine dirençli olduğu için bağırsaklarınıza kadar parçalanmadan ulaştı ve orada iyi huylu bakteriler tarafından enerji kaynağı olarak kullanıldı. Duygu durumunuz iyileşti, bağışıklık sisteminiz güçlendi.
İşte adım adım sağlıklı bir spaghetti hazırlamanın doğru tarifi bu kadar basit. Bu tarifi elbette tüm makarna çeşitlerini pişirirken de temel alabilir ve bu temel prensipleri koruyarak çeşitlendirebilirsiniz. Makarnanın yanında servis edeceğiniz kefir ya da üzerine rendeleyeceğiniz olgun peynir ile de öğününüzün besin kalitesi ve protein içeriğini artırabilirsiniz. Yanına da bir kase salata yaparsanız mükemmel olur. Tam Dünya Sağlık Örgütü’nün önerilerine uygun, Akdeniz beslenme örüntüsü ile uyumlu bir öğün hazırlamış olursunuz.
Makarna ile Zayıflamak Çok Kolay
Danışanlarımın diyet listelerine yani beslenme programlarına makarna yazdığımda aldığım ilk tepki kocaman açılmış gözlere eşlik eden “Hocam, makarna mı yiyeceğim?” sorusu olur. Halbuki, zayıflama konusu ürün tercihlerinden çok matematiksel hesaba dayanmaktadır. Gün içinde aldığınız enerji, harcadığınız enerjinin altında kalırsa yani yediğinizden fazlasını hareket ederek yakarsanız ya da yakabileceğinizden azını yerseniz vücudunuz oluşan enerji açığını depolanmış yağ dokularından harcar ve siz bu durumda yağ kaybederek kalıcı olarak zayıflamış olursunuz. Makarna şişmanlatmaz, makarnaya eklenen yağlı soslar, makarnayı pişirirken lüzumundan fazla eklenen yağ şişmanlatır.
Monosodyum Glutamat Gerçeği ve Noodle
Son zamanlarda ülkemizde de popüler olan ve şekliyle spaghetti’yi andıran bir besin var. Şekli spaghetti’yi andırıyor olsa da bence keyfi benzemiyor, tadı da biraz farklı. Noodle’dan söz ediyorum. Son zamanlarda hızlı hazır yemek sektörünün bir ürünü olan katkılı noodle’lar gözüme çarpıyor sıkça. Üzerine sıcak su dökülüp, paketin içinden çıkan sos karışımının içine eklendiği noodle’lar. Özellikle gençlerin elinde görüyorum. Noodle sevmenize karşı değilim, ancak monosodyum glutamat içeren bir besin tüketmenize kesinlikle karşıyım. Doğal beslenme taraftarı bir diyetisyenim. Ne hazırladığım beslenme programlarına paketli besin yazarım, ne de hızlı zayıflatan ürün öneririm.
Gelelim monosodyum glutamat konusuna. İçinde monosodyum glutamat olan hiçbir besini tüketmemenizi öneririm. Monosodyum glutamat, sadece üzerine sıcak su eklenip yemeye hazır hale gelen noodle’larda değil cipslerde, kimi hazır çorbalarda, köfte harçlarında, et suyu tabletlerinde de bulunan bir katkı maddesidir. Besin etiketlerinde “MSG” veya “E621” koduyla görülür. Bilinçli tüketiciler olarak satın aldığımız ürünlerin ambalajlarında bulunan içindekiler bilgisini kontrol etmeli ve yukarıdaki kodlarla da ifade edilebilen monosodyum glutamatın bulunduğu ürünleri tüketmemeye gayret etmeliyiz. Nuh’un Ankara Makarnası Mutfak Akademisi’nden şeflerimizin hazırladığı tam buğdaylı spaghetti tariflerinden oluşan oynatma listesine ulaşmak için tıklayın.
Temiz beslendiğiniz günleriniz çok olsun!
Dr.Tuba Günebak
Beslenme ve Diyet Uzmanı
